مرغ یکی از پرنده های بسیار درآمدزا است که هم امکان پرورش خانگی دارد و هم به صورت انبوه در سالن های مجهز قابل پرورش است. این پرنده به دلیل مقاومت بدنی بالا، تخم گذاری بالا، همه چیز خوار بودن و امکان پرورش در مناطق سردسیر و گرمسیر و هم چنین دوره رشد کوتاه ، طرفداران زیادی در سراسر جهان پیاده کرده است.
بهترین خوراک برای مرغ خانگی ، جوجه ها و خروس ها باید انواع مواد معدنی ، ویتامین ها و پروتئین های مورد نیاز بدن آنها را تامین کند تا بهترین میزان رشد را داشته باشند، جیره غذایی مرغ تخم گذار از جوجه ها و خروس ها کاملا متفاوت بوده و نباید به جای هم استفاده شود چرا که مشکلات سلامتی جدی برای آنها به دنبال خواهد داشت.
هم چنین رژیم غذایی در فصل تابستان و فصل زمستان به پرنده ها داده می شود، باید طوری باشد که دمای بدن آنها را در فصل های گرم و سرد سال حفظ کند، از این رو استفاده از دانه های گرم و مقوی در فصل زمستان و غذای سبک و کم انرژی در فصل تابستان توصیه می شود.
غذای مناسب برای جوجه های مرغ
در صورتی که جوجه مرغ چند روزه خریداری کرده اید، باید از جیره غذایی استارتر استفاده کنید که در فروشگاه های عرضه دان طیور در دسترس است. هم چنین می توانید از انواع علوفه و سبزیجات خرد شده مانند خیار، کاهو، کلم، برگ چغندر، یونجه، شبدر و… استفاده کنید.
ترکیب ذرت، گندم، جو و سویا جزو مواد غذایی اصلی جوجه هاست که باید به صورت پودر شده و همیشه در دانخوری آنها وجود داشته باشد. اما جهت تغذیه کامل جوجه ها و دریافت تمامی منابع غذایی مانند پروتئین، کربوهیدرات ، ویتامین ها و مواد معدنی ، حتما از جیره غذایی استارتر استفاده کنید.
در کنار مواد غذایی فوق، همیشه باید آب آشامیدنی سالم را در اختیار آنها قرار دهید چرا که جوجه ها بیشتر از غذا به آب نیاز دارند و در صورت نبود آب امکان تلف شدن آنها وجود دارد. جوجه ها برای هضم غذا و هیدراته کردن بدن خود از آب آشامیدنی استفاده می کنند.
تغذیه جوجه مرغ های تازه به دنیا امده
در صورتی که از دستگاه جوجه کشی برای هچ جوجه ها استفاده کرده باشید، باید در روز اول به آنها محلول آب و شکر 10 درصد بدهید و از روز دوم به بعد غذا دادن به جوجه ها را شروع کنید. در نوشته مراقبت از جوجه ها در هفته اول به صورت کامل به این مورد پرداخته شده است.
غذای مناسب برای مرغ و خروس های جوان و نابالغ
با توجه به اینکه مرغ و خروس ها در سن شش ماهگی به سن بلوغ می رسند، بنابراین از سن دو هفتگی تا قبل از شروع اولین فصل جفت گیری ، جزو پرنده های جوان و نابالغ محسوب می شوند که باید از یک جیره غذایی ملایم و استاندارد برای رشد آنها استفاده کنید.
اگر از کنسانتره های آماده استفاده می کنید، باید جیره مرغ و خروس ها را به صورت جداگانه خریداری کرده و به صورت جداگانه نیز به آنها بدهید. چرا که خروس ها به پروتئین بیشتری نسبت به مرغ ها نیاز دارند، هم چنین جیره غذایی مرغ ها باید کلسیم نسبتا بیشتری نسبت به خروس داشته باشد.
اما در صورت استفاده از مواد غذایی خانگی ، استفاده از مانده های میوه و سبزیجات ، علوفه ، برنج خام یا پخته بدون روغن ، گندم و ذرت پودری، خرده نان، هویج و سیب زمینی و باقی مانده میوه و غذاها و … می تواند مناسب باشد.
تغذیه مرغ در دوره تخم گذاری چگونه است؟
حدود یک مانده به آغاز تخم گذاری مرغ باید جیره غذایی او را تغییر داده و مقدار پروتئین و کلسیم بیشتری در آن بگنجانید. توصیه می کنیم حتما از جیره غذایی مخصوص مرغ تخم گذار استفاده کنید که در فروشگاه های عرضه کنسانتره طیور در دسترس است.
اگر قصد نگهداری از مرغ تخم گذار در خانه را دارید، استفاده از مواد غذایی خانگی نیز برای تغذیه آنها مناسب خواهد بود که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1- میل ورم خشک شده (سرشار از پروتئین)
2- پوسته تخم مرغ (سرشار از کلسیم)
3- مانده میوه و پوست آنها (سرشار از انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها)
4- تخم کدو و آفتابگردان خام و بدون نمک (دارای پروتئین و چربی)
5- کلم و کاهو و سایر سبزیجات و علوفه (دارای فیبر، ویتامین و مواد معدنی)
6- ذرت و گندم (دارای پروتئین و کمک به گرم شدن بدن مرغ)
7- ترکیب هفت تخم
8- تکه های گوشت و ماهی خشک شده
9- مکمل های پروتئینی و مواد معدنی (در صورت نیاز و با مشورت دامپزشک)
عواملی که ممکن است در وزن گرفتن گله های تخمگذار تاثیر منفی داشته باشند عبارتند از :
- تراکم بیش از حد مرغ ها در فضاهای کوچک
- عدم دریافت مواد غذایی مناسب
- وجود بیماری
- بستر های آلوده و مرطوب و موارد دیگر نشان می دهد که گله در حالت غیر طبیعی به سر می برد.
انواع جیره های غذایی طیور
- یا به صورت خرد شده است
- یا به صورت حبه ای
- یا به صورت خوراک آردی
- یا ترکیبی از آردی و دانه
که در کل ترکیبی از غلات ها، مواد معدنی، انواع ویتامین ها، پودر استخوان، پودر ماهی و بسیاری از مکمل های غذایی است که با یکدیگر ترکیب شده.
مناسب ترین و رایج ترین روشی که می توان برای برآورده کردن نیازهای غذایی مرغ تخمگذار بهره گرفت، استفاده از خوراک های پلت شده است که به مقدار کافی گندم، ذرت، کنجاله سویا، چربی های مفید و غیر مضر، ویتامین، مواد معدنی و سایر مکمل های غذایی، حتی با دارو و یا بدون دارو با یکدیگر ترکیب شده اند و قابل تهیه در بازار اغذیه فروشی پرندگان است.
غذای مرغ شامل چه موادی است ؟
مرغ ها همه چیزخوار هستند ولی برای تغذیه اصولی آنها میتوان از غلات مختلف مثل گندم، ذرت، جو، کنجاله سویا، پودر ماهی، میل ورم، پودر گوشت، مانده های میوه و سبزیجات و انواع مکمل ها استفاده کرد. کلسیم مورد نیاز مرغ ها نیز از طریق صدف معدنی، سنگ آهک، پودر پوسته تخم مرغ و دیگر منابع کلسیم دار قابل تأمین است.
بهترین خوراک برای مرغ خانگی چیست ؟
مرغ خانگی با استفاده از انواع میوه و سبزیجات، میل ورم و پودر گوشت و پودر ماهی ، مانده های غذایی بدون نمک و بدون چربی، گندم و ذرت، جو و دانه های سویا قابل تغذیه است که در این مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
در تابستان چه غذایی به مرغ بدهیم ؟
استفاده از مواد غذایی با طبع سرد مانند جو و سبزیجاتی مانند نعنا برای آنها مناسب است. گندم و ذرت به دلیل طبع گرم خود، برای تغذیه تابستانی مناسب نیستند. هم چنین باید آب خنک کافی را در اختیار مرغ ها قرار دهید، قرار دادن میوه های آبدار مانند هندوانه و خربزه نیز به خنک شدن بدن مرغ ها کمک می کند.
معرفی مهمترین منابع غذایی برای دان مصرفی مرغ ها عبارتند از :
گندم : که می توان از 14 روزگی جوجه ها در جیره غذایی آنها قرار داد که سرشار از پروتئین و نشاسته است.
ذرت : که به عنوان تامین کننده انرژی مورد نیاز بدن مرغ است و البته اصلی ترین جیره غذایی هر پرنده دیگری شناخته می شود.
کنجاله سویا : استاندارد ترین منبع غذایی برای دریافت پروتئین است و توصیه می شود در جیره غذایی مرغ و جوجه ها استفاده شود.
جو: جوجه ها و مرغ های نابالغ قادر به هضم کردن این منبع غذایی نیستند و اصلا توصیه نمی شود که از آن در دان مصرفی آنها استفاده کنید. ولی خوب اگر به صورت آسیاب شده در اختیار مرغ های بالغ قرار بگیرد می توان گفت تا حدودی انرژی و پروتئین مورد نیاز آنها را تامین می کند.
پودر ماهی : یک منبع عالی برای دریافت اسید های آمینه و پروتئین غنی شده است ولی اکیدا توصیه می شود که به همراه آنتی اکسیدان ها ترکیب شود و فقط به میزان 4 الی 5 درصد در اختیار مرغ ها قرار بگیرد چرا که اگر زیاده روی شود ممکن است باعث به وجود آمدن عفونت در چینه دان مرغ ها شود و زمانی که مرغ ها تخم می گذارند و یا به کشتار می روند تخم و گوشت آنها بوی نامطبوعی خواهد داشت.
مکمل های معدنی : این مکمل ها شامل انواع مواد معدنی مورد نیاز بدن مرغ است که به آهن ، روی ، کلسیم ، منیزیم، پتاسیم، فسفر و… تقسیم بندی می شود که حتما باید تحت نظر کارشناس تغذیه طیور استفاده شود.
مولتی ویتامین : در صورتی که جیره غذایی مرغ ها توانایی تامین ویتامین های مورد نیاز بدن پرنده را نداشته باشند، از مولتی ویتامین استفاده می شود که شامل ویتامین های گروه ب ، ویتامین c ، ویتامین a، ویتامین e و… می باشد.
روغن : جهت هضم بهتر مواد غذایی از مقداری روغن در دان طیور استفاده می شود.
شرایط نگهداری و استفاده از دان مرغ ها
در صورتی که برای مرغ های خانگی خود مقداری دان تهیه کرده اید، حتما آن را در یک مکان خشک و خنک مانند انبار قرار دهید، وجود رطوبت و گرما سبب کپک زدن دان می شود. دان کپک زده برای مرغ ها مضر بوده و منجر به مرگ آنها خواهد شد.
همیشه به مقدار نیاز خریداری کنید که جیره غذایی یک الی دو هفته آنها را تامین کند، در صورت خریداری مقدار زیاد دان، احتمال فاسد شدن آن را بالا می برد که چیزی جز ضرر مالی برای شما نخواهد داشت.
هم چنین جیره غذایی طیور مختلف را از هم جدا نگه دارید، به عنوان مثال جیره مخصوص مرغ تخم گذار باید از جیره خروس ، جوجه های چند روزه و نیمچه ها جدا باشد چرا که در صورت مصرف جا به جا، احتمال بروز بیماری در پرنده ها وجود خواهد داشت.
سخن اخر
در این نوشته به جیره غذایی مرغ در دوره های مختلف رشد و تخم گذاری پرداخته شد، در صورتی که پرورش دهنده مرغ خانگی هستید، نکات و مطالب گفته شده قطعا برای نگهداری بهتر از این پرنده مفید خواهد بود. هم چنین در مجموعه مقالات تغذیه مرغ می توانید به اطلاعات بیشتری دست پیدا کنید.