شرایط انبار کردن خوراک طیور می تواند از جمله پرسش های مرغداران و تولید کنندگان خوراک باشد. با در نظر گرفتن شرایط مناسب در طی انبار داری خوراک طیور به مقدار قابل توجهی هزینه های واحد های پرورشی و عملکرد گله بهبود می یابد.
زیرا در بسیاری از فارم ها به علت عدم رعایت شرایط مناسب انبار کردن خوراک، خسارت های زیادی به مجموعه ها وارد میشود. این موضوع بخصوص در وضعیت کنونی که نهاده های دام و طیور آزادسازی شده اند اهمیت دو چندان دارد. در این مقاله سعی شده شرایط مناسب انبار های ذخیره دان و راهکارهای افزایش ماندگاری کیفیت دان نوشته شود. لطفا با ما همراه باشید.
اهمیت انبارداری مناسب
خوراک طیور با هدف حفظ کیفیت و عملکرد در زمان ذخیره سازی در مکانی خنک، خشک و تاریک ذخیره می شوند. اما برخی از نهاده هایی که حساسیت های بخصوصی داشته و مستعد به فساد و افت عملکرد بوده و طبق دستورالعمل شرکت ارائه دهنده نگهداری می شوند. با انبار داری صحیح خوراک طیور می توان در هزینه های واحد های پرورشی صرفه جویی و از فساد مواد مغذی جلوگیری کرد و از همه مهمتر، بهره وری خوراک را افزایش داد. خوراک طیور در صورت ذخیره سازی نادرست تحت تاثیر کپک، اکسیداسیون چربی ها و مورد هجوم حشرات موذی قرار می گیرند.
شرایط انبارهای ذخیره خوراک طیور
جهت نگهداری از خوراک طیور امکانات مختلفی در دسترس میباشد. انواع سیلو های ذخیره دان با شرایط و ویژگی های متفاوتی وجود دارند که هرکدام میتوانند متناسب با شرایط هر فارم قابل توصیه باشد. در ادامه به برخی از انها اشاره میکنیم.
نگهداری خوراک در انبار زمینی
انبارهای ذخیره سازی خوراک معمولا با توجه به شرایط آب و هوایی هر منطقه متفاوت اند اما غالبا به دلیل نوسانات آب و هوایی، سوله های سر بسته و سیلو های افقی عایق بندی شده ای هستند که مانع از نفوذ رطوبت، گرما، حشرات و جوندگان می شوند. به منظور کاهش نفوذ رطوبت و حفظ دما (دمای انبار 24 درجه سانتی گراد مناسب است) از عایق های مناسب باز تابنده های گرما در انبار های ذخیره خوراک طیور استفاده می شود. برای جلوگیری از نفوذ رطوب، کف و دیوار انبار با مصالح مختلفی مانند بتن، کاشی و… عایق بندی می شود. اکثرأ سطح عایق های دیوار و کف انبار برای سهولت ضدعفونی صاف است.
انبار باید مطابق با منطقه جغرافیای و زاویه تابش نور خورشید با هدف جلوگیری از تابش مستقیم اشعه خورشید به خوراک طراحی شود. برای ورورد و خروج راحت تر وسایل نقلیه کف انبار هم سطح بیرون از محوطه انبار است اما قسمت پایین درب ورودی برای جلوگیری از نفوذ جوندگان با ورقه های آلومینیوم پوشانده می شود. انبار های ذخیره دان معمولا نزدیک درب ورودی فارم های پرورشی برای سهولت رفت و آمد طراحی می شود.
انبار خوراک طیور باید با توجه به نگهداری نهاده های مختلف خوراک از بخش های مختلفی تشکیل شده و گردش هوای مطلوبی دارد. باید خاطر نشان کرد می توان با گرد گیری و ضد عفونی انبار (کف، دیوار ها، سقف) تا حدود زیادی از گسترس آلودگی جلو گیری کرد. در زمان ذخیره سازی و تخلیه بار، خوراک از دیوارها و کف فاصله مناسب را داشته باشد.
سیلو های عمودی ذخیره خوراک طیور
سیلو ها یکی دیگر از روش های ذخیره خوراک هستند. ابعاد این تجهیزات با توجه به ظرفیت سالن و نیاز تغذیه ای 4 الی 5 روز گله ها طراحی می شوند. با هدف افزایش عمر مفید این سازه ها جنس دیواره ضخیمی در نظر گرفته می شود. همچنین از ورق هایی مانند ورق های گالوانیزه با هدف عدم واکنش پذیری استفاده می شود.
در زمان نصب سیلو ها نیازی به فضای مسقف نیست و به دلیل تخلیه راحت تر شیب تخلیه حدودأ 60 درجه دارند. برای جلوگیری از ورود حشرات و رطوبت مسقف و بسته هستند و با عایق های مختلفی از نفوذ دما جلوگیری می کنند. در سیلوهای ذخیره سازی خوراک، برای جلوگیری از رشد کپک ها و اکسیداسیون چربی ها غالبا دمنده و مکنده های هوا تعبیه می شود.
ظرفیت انبار نگهداری خوراک طیور
با توجه به ظرفیت و هدف تولید فضای مناسب در نظر گرفته شده متفاوت است. در واقع، در گله های بزرگ مقدار خوراک ذخیره سازی افزایش می یابد. طبق ضوابط ارائه شده معمولا برای هر 10 هزار قطعه مرغ 200 متر مربع انبار مورد نیاز بوده و با افزایش هر 10 هزار مرغ 20 درصد به زیربنای عنوان شده افزوده می شود.
مدت زمان نگهداری خوراک طیور در انبار
نکته حائز اهمیت در زمان ذخیره سازی، توجه به تاریخ تولید و انقضاء محصولات است و خوراک بر اساس تاریخ انقضاء در انبار چیده می شوند در واقع؛ اولین ورودی ها، اولین خروجی هستند.
اما به طور کلی، با آسیاب کردن و مخلوط کردن نهاده ها، خوراک طیور مستعد آلودگی به قارچ و حشرات شده و نگهداری آن ها محدود و دشوار می شود .میانگین بازه زمانی ماندگاری نهاده های خوراک 4 ماه است ولی خوراک پلت به دلیل فرآوری حرارتی تا 6 ماه ماندگاری دارند. با حذف رطوبت، کاهش دما و گردش هوای مناسب انبار، کیفیت خوراک در بازه زمانی انبارداری تا مصرف می توان حفظ کرد. اما درصورت آلودگی خوراک، زمان نگهداری حتی قبل اتمام تاریخ انقضاء خوراک به اتمام رسیده و باید معدوم شود.
راهکاری افزایش زمان ماندگاری خوراک طیور
عوامل و راه کارهای زیادی وجود دارد که میتوان مدت زمان نگهداری خوراک را به کمک آنها افزایش داد. این موضوع در بحث های مدیریتی سالن های مرغداری میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. زیرا که باعث کاهش اتلاف خوراک میشود و از طرفی میتواند سبب کاهش تردد وسایل نقلیه جهت حمل بار به فارم ها شود . این نکته میتواند تاثیر خوبی بر رعایت مسائل بایوسکیوریتی بگذارد. از این رو در ادامه به برخی مسائل مرتبط با افزایش مانگاری خوراک میپردازیم.
مقابله با کپک زدگی
کپک زدگی خوراک امری اجتناب ناپذیر است. با فراهم شدن شرایط مناسب، قارچ ها با سرعت شروع به رشد کرده و خوراک را آلوده می کنند. سموم مایکوتوکسین تولیدی توسط این قارچ ها برای طیور اثرات منفی زیادی را به همراه دارد و برای مصرف مناسب نیستند. به طور مثال خوراک های مش به دلیل آسیاب شدن و از بین رفتن غشای خارجی دانه ها مستعد به کپک زدگی هستند. با دسترسی رطوبت بالاتر از 65 و 75 درصد قارچ ها رشد می کنند. با استفاده از ترکیبات توکسین بایندری در خوراک، می توان از عملکرد سموم قارچ ها جلوگیری کرد.
مقابله با اکسید شدن خوراک در انبار
چربی های موجود در خوراک آماده طیور با اکسید شدن موجب فاسد شدن خوراک می شوند. با تامین تهویه مناسب و تولید به اندازه دان می توان از کاهش کیفیت خوراک جلو گیری کرد. خوراک های اکسید شده بو و طعم نامطلوبی داشته و طیور از خوردن آن امتناع می کنند. افزایش دما و تهویه نامطلوب، عوامل اصلی اکسیداسیون چربی خوراک هستند. خوراک فاسد موجب کاهش وزن و توقف رشد پرنده می شود. علاوه بر کنترل شرایط انبار داری با استفاده از ترکیبات آنتی اکسیدانی می توان تاحدودی از اکسیداسیون چربی ها جلوگیری کرد.
راهکار های مقابله با حشرات موذی، جوندگان و پرندگان در انبار خوراک طیور
ذخیره سازی دان آماده طیور باید حتما در ارتفاعی مناسب از کف و دیوارها در نظر گرفته شود. به طوری که، فضای زیری از کف به وضوح دیده شود و هوا به راحتی در تبادل باشد. زیرا علاوه بر طیور، حشرات و حیوانات موذی نیز دان آماده و مغذی را دوست دارند. آن ها تمایل به مخفی شدن در فضاهای تاریک داشته و به سرعت تکثیر می یابند. این موجودات موجب انتقال آلودگی به خوراک شده و کیفیت خوراک را کاهش می دهند. اغلب خوراک طیور برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و حمله جوندگان بر روی پالت های چوبی انبار می شوند. این پالت ها جریان هوای خوبی هم ایجاد می کنند. همچنین نگهداری خوراک در کیسه و یا سیلوهای مناسب می تواند دسترسی حشرات به خوراک را به حداقل برساند. 5 راهکار کنترل آفات در مرغداری
برای مقابله با ورود حشرات، جوندگان و پرندگان تدابیر امنیتی مانند نصب توری به پنجره ها و درب انبار تا حدودی از ورد آن ها به انبار جلوگیری کرد.