سیستم کامل خوراک یکی از آخرین پیشرفتها برای بهرهبرداری از پتانسیل منابع خوراک دام و طیور به بهترین شکل ممکن است. این خوراک‌ها باید به گونه‌ای باشند که تمام مواد مغذی مورد نیاز حیوان با نسبت مناسب را تامین کند. تامین درست اجزا و ترکیبات خوراک موجب سلامت، رشد و تولید مثل دام وطیور می‌شود.
ترکیبات خوراک دام و طیور بسته به نوع دام یا طیور، سن، نژاد و سطح تولید متفاوت است. با این حال، به طور کلی، مواد تشکیل دهنده در خوراک دام و طیور از شش گروه کلیدی تشکیل شده اند:
• آب (water)
• پروتئین(protein)
• کربوهیدرات
• چربی
• مواد معدنی
• ویتامین (vitamins)
منابع کربوهیدرات خوراک دام و طیور
کربوهیدرات‌ها یکی از مهمترین و منبع اصلی تامین انرژی در خوراک دام و طیور است. کربوهیدرات‌ها از گروهی از ترکیبات شیمیایی ساخته شده‌اند که شامل کربن، هیدروژن و اکسیژن است. مواد کربوهیدراتی در خوراک دام و طیور معمولاً به صورت گلوکز، سلولز، نشاسته و فیبرهای گیاهی موجود هستند. نیاز به کربوهیدرات در حیوانات به نوع حیوان، سن، نژاد، سطح تولید و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. به طور کلی، نشخوارکنندگان مانند گاو و گوسفند به نسبت بیشتری از کربوهیدرات‌ها در مقایسه با طیور نیاز دارند. اهمیت کربوهیدرات در خوراک دام و طیور به شرح زیر است:
• منبع انرژی: کربوهیدرات‌ها منبع اصلی انرژی برای فعالیت‌های حیاتی بدن، تولید مثل، رشد و تولید شیر و گوشت هستند.
• تنظیم هضم: کربوهیدرات‌ها به هضم غذا کمک می‌کنند و به عنوان پری بیوتیک عمل می‌کنند و رشد باکتری‌های مفید روده را تحریک می‌کنند.
• حفظ سلامت: کربوهیدرات‌ها به حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن و عملکرد مغز کمک می‌کنند.
کربوهیدارت با ایجاد حرارت در بدن حیوان، نه تنها دمای بدن حیوان، بلکه باعث رشد و فعالیت ماهیچه‌ها شده و عملکرد حیاتی حیوان را حفظ می‌کند. کربوهیدرات‌های ساده مانند قندها و نشاسته‌ها به راحتی توسط همه حیوانات هضم می‌شوند. اما کربوهیدرات‌های پیچیده که ساقه‌های فیبری گیاهان را تشکیل میدهند، تا حد قابل توجهی توسط سگ، گربه، پرندگان یا حیوانات آزمایشگاهی قابل هضم نیستند. از طرفی مواد فیبری این گیاهان ارزش انرژی کمی دارند یا اصلا ارزش انرژی ندارد. منبع اصلی کربوهیدرات در خوراک دام طیور شامل:
• قندها: ساده‌ترین نوع کربوهیدرات‌ها هستند و به سرعت توسط بدن جذب می‌شوند. منابع قند در خوراک دام و طیور شامل شربت ذرت، ملاس و شکر است.
• نشاسته: نوعی کربوهیدرات پیچیده است که به آرامی توسط بدن هضم می‌شود. منابع نشاسته در خوراک دام و طیور شامل ذرت، گندم، جو و برنج است.
• فیبر: نوعی کربوهیدرات پیچیده است که توسط بدن هضم نمی‌شود. فیبر به هضم غذا کمک می‌کند و به عنوان پری بیوتیک در خوراک دام وطیور عمل می‌کند. منابع فیبر در خوراک دام و طیور شامل یونجه، کاه و تفاله چغندر قند است.
نکاتی در مورد مصرف کربوهیدرات‌ها:
• خوراک متعادل: استفاده از منابع مختلف کربوهیدرات در جیره غذایی حیوان ضروری است.
• کیفیت کربوهیدرات: کیفیت کربوهیدرات‌ها به هضم و جذب آنها توسط بدن حیوان تاثیر می‌گذارد.
• سطح تولید: حیواناتی که در سطح تولید بالایی هستند به کربوهیدرات بیشتری نیاز دارند.
• شرایط آب و هوایی: در شرایط آب و هوایی گرم، حیوانات به کربوهیدرات بیشتری نیاز دارند.