خوراک و دام طیور، یکی از مهم ترین نهاده های مورد نیاز در صنعت دامپروری و طیور می شود.تغذیه مناسب و دام طیور نقش اساسی در سلامت، رشد، تولید و باروری آنها دارد.به همين دليل، انتخاب و تهيه غذاي مناسب با توجه به نيازهاي تغذيه اي هر نوع يا طيور، مهم است كه دام مورد توجه قرار گيرد.
انواع خوراک و دام طیور
خوراک و طیور بر اساس نوع دام یا طیور، سن، نژاد، جنسیت، وضعیت فیزیولوژیکی و سطح تولید، به انواع مختلف تقسیم می شود.برخی از رایج ترین انواع خوراک دام و طیور عبارتند از:
- خوراک پیش آغازی:این نوع تغذیه برای تغذیه دام و طیور در سنین پایین و قبل از شیرگیری می شود.خوراک پیش آغازی باید از نظر مواد مغذی و آنتی بادی ها غنی باشد تا به سیستم ایمنی بدن و رشد دام یا طیور کمک کند.
- استارتر خوراک:این نوع تغذیه برای تغذیه دام و طیور در دوره پس از مصرف شیرگیری می شود.خوراک استارتر باید دارای مقدار بیشتری از تولید، انرژی و ویتامین ها باشد تا به رشد سریع و سالم دام یا طیور کمک کند.
- خوراک رشد:این نوع تغذیه برای تغذیه دام و طیور در دوره رشد و نمو مصرف می شود.خوراک رشد باید دارای تامینی از تولید، انرژی، ویتامین ها و مواد معدنی باشد تا رشد مطلوب و توسعه دام یاور کمک کند.
- خوراک تولیدی:این نوع تغذیه برای تغذیه دام و طیور در دوره تولید مثل تخم گذاری یا شیر دهی می شود.خوراک تولیدی باید حاوی مقدار بیشتری از انرژی، ویتامین ها و مواد معدنی باشد تا به میزان تولید دام یا طیور کمک کند.
- خوراک نگهداری:این نوع تغذیه برای تغذیه دام و طیور در دوره نگهداری می شود.خوراک نگهداری باید حاوی مقدار کافی از انرژی، ویتامین ها و مواد معدنی باشد تا به وزن و سلامت یا طیور کمک کند.
لیست مواد شیمیایی که در خوراک دام و طیور نقش دارند
موارد زیر در خوراک دام و طیور به عنوان افزودنی خوراک نقش دارند:
- اکسید کبالت: به عنوان منبع کبالت که برای تولید گلبول های قرمز خون و متابولیسم انرژی نیاز است، می شود. جهت خرید اکسید کبالت روی لینک رنگی کلیک کنید.
- پودر سلنیوم: به عنوان منبع سلنیوم که برای عملکرد سیستم ایمنی، تولید مثل و سلامت مورد نیاز است، استفاده می شود. جهت خرید پودر سلنیوم کلینک کنید.
- سولفات کبالت: به عنوان منبع کبالت که برای تولید گلبول های قرمز خون و متابولیسم انرژی است، استفاده می شود.
- پودر آهن منبع آهنی که برای تولید گلبول های قرمز خون و حمل در بدن مورد نیاز است، استفاده می شود. جهت خرید پودر اهن کلیک کنید.
- پروتئین مس: به منبع مس که برای عملکرد سیستم ایمنی، تولید مثل و سلامت استخوان نیاز است، استفاده می شود.
نقش هر کدام از این مواد شیمیایی در خوراک دام و طیور به شرح زیر است:
- اکسید فلز:
- سموم و باکتری های مضر موجود در دستگاه دام و طیور را به خود جذب می کند و از بدن آنها دفع می کند.
- به هضم مواد مغذی، به ویژه فسفر، کمک می کند.
- اکسید کبالت:
- جزئی از ویتامین B12 است که برای تولید گلبول های قرمز خون و متابولیسم انرژی نیاز است.
- به رشد و نمو دام و طیور کمک می کند.
- سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
- پودر سلنیوم:
- از سلول های بدن در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کند.
- به عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
- به تولید مثل دام و طیور کمک می کند.
- سلامت را حفظ می کند.
- سولفات کبالت:
- نقشی مشابه اکسید کبالت دارد.
- اکسید مس:
- به تشکیل گلبول های قرمز خون کمک می کند.
- سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
- به تولید مثل دام و طیور کمک می کند.
- سلامت استخوان ها را حفظ می کند.
عوامل در انتخاب خوراک دام و طیور
انتخاب دام و طیور به خوراکی مناسب برای انواع دام یا طیور، سن، نژاد، جنسیت، وضعیت فیزیولوژیکی، سطح تولید، شرایط آب و هوا و قیمت خوراک دارد.برای انتخاب خوراک مناسب، باید با یک متخصص تغذیه دام و طیور مشورت کنید.
نکات مهم در مورد خوراک دام و طیور:
- خوراک دام و طیور باید از مواد اولیه با کیفیت بالا تهیه شود.
- خوراک باید به طور منظم و مطابق با نیازهای تغذیه دام یا طیور تهیه شود.
- خوراک باید به مقدار کافی و در دسترس دام یا طیور باشد.
- خوراک به طور مرتب و به صورت تازه در اختیار دام یا طیور باید قرار گیرد.
- از انبار کردن طولانی مدت خوراک باید خودداری کرد.
- ظروف نگهداری خوراک باید تمیز و ضدعفونی شود.
رایج ترین مواد شیمیایی در خوراک دام و طیور
برخی از رایج ترین مواد شیمیایی مورد استفاده در خوراک دام و طیور و کاربرد آنها می پردازد.
1. آنزیم ها:
آنزیم ها گروهی از پرورش دهنده ها هستند که واکنش های شیمیایی را در بدن حیوانات افزایش می دهند. در صنعت خوراک دام و طیور، از آنزیم ها برای هضم بهتر مواد مغذی، افزایش جذب و بهبود عملکرد خوراکی حیوانات استفاده می شود. برخی از رایج ترین آنزیم های مورد استفاده در خوراک دام و طیور عبارتند از:
- آمیلاز: این آنزیم کربوهیدرات ها را به قندهای ساده تر تجزیه و تحلیل می کند که به راحتی توسط حیوانات قابل جذب هستند.
- فیتاز: این آنزیم فیتات ها را تجزیه می کند هستند که در برخی از گیاهانی که می توانند یافت می شوند و جذب مواد معدنی مانند فسفر و کلسیم را کاهش می دهند.
- پروتیاز: این آنزیم پرورش دهنده ها را به اسیدهای آمینه تجزیه می کند که واحدهای سازنده هستند.
2. آنتی بیوتیک ها:
آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که برای مبارزه با آنتی ویروس ها استفاده می شوند. در صنعت خوراک دام و طیور، از آنتی بیوتیک ها به عنوان خوراکی افزودنی برای آب یا درمان بیماری ها، بهبود رشد و افزایش کارایی خوراک می شود.
3. ویتامین ها و مواد معدنی:
ویتامین ها و مواد معدنی برای عملکردهای مختلف بدن حیوانات هستند. در مواردی، ممکن است مقدار ویتامین ها و مواد معدنی موجود در خوراکی های طبیعی برای تامین نیازهای حیوانات ضروری باشد. در این صورت، از مکمل های ویتامین و مواد معدنی در خوراک استفاده می شود.
4. هورمون ها:
از رشد ها در برخی موارد برای افزایش، بهبود تولید گوشت یا شیر و یا تنظیم زمان فحلی در دام و طیور استفاده می شود. از مواد غذایی در خوراک دام و طیور مناقشات بسیاری را به همراه داشته اند و در برخی کشورهای مختلف برای استفاده از آنها اعمال شده است.
5. کوکسیدیوستات ها:
کوکسیدیوستات ها گروهی از داروها هستند که برای درمان یا درمان کوکسیدیوز، یک بیماری انگلیسی رایج در دام و طیور، استفاده می شوند.
نکات مهم در استفاده از مواد شیمیایی در خوراک دام و طیور:
- استفاده از مواد شیمیایی در خوراک دام و طیور باید تحت نظر متخصصان تغذیه و دامپزشکی باشد.
- باید از مواد شیمیایی با کیفیت بالا و دارای مجوز استفاده شود.
- به میزان مجاز مصرف هر ماده شیمیایی باید توجه شود.
- از مصرف بیش از حد مواد شیمیایی باید خودداری کرد.
- دوره پرهیز از مصرف مواد شیمیایی قبل از کشتار را به درستی رعایت کرد.
نتیجه گیری:
تغذیه مناسب و دام طیور نقش اساسی در سلامت، رشد، تولید و باروری آنها دارد.انتخاب و تهیه خوراک مناسب با توجه به نیازهای تغذیه ای هر نوع دام یا طیور، مهم است.با رعایت نکات مهم در مورد خوراک دام و طیور، می توان به بهترین نحو از دام یا طیور خود نگهداری کرد و از تولید پتانسیل از آنها بهره برد.